Wachten op een nieuwe superstorm in de Caraïben
Door:
redactie
1/11/13
- 10u24 Bron: ISP
De
voorbije week werd in New York de doortocht van orkaan Sandy, precies een jaar
geleden, herdacht. De passage van dezelfde orkaan enkele dagen voordien in
Jamaica, Haïti en Cuba kreeg toen veel minder aandacht in de media, hoewel de
regio het zwaar te verduren kreeg en zich nu pas begint te herstellen.
De Caraïben
kregen de voorbije decennia te maken met verschillende stormen waarvan
meteorologen dachten dat die maar "eenmaal in een eeuw" zouden
voorkomen. "De kracht van deze stormen is enorm", zegt Guido Corno
van het VN-ontwikkelingsprogramma UNDP. "Sandy was een gigantische storm,
de grootste in de voorbije honderd jaar."
Volgens wetenschappers zullen
dergelijke extreme weerfenomenen nog toenemen tegen het einde van de eeuw, en
zullen stormen als Sandy vaker voorkomen. Voor Caraïbische landen met
gebrekkige middelen is dat vooruitzicht zorgwekkend.
Enorme schade
Op
24 oktober 2013 groeide Sandy uit tot een orkaan van categorie 1 en ging hij
aan land in het oosten van Jamaica. Zeven op de tien inwoners van de regio
kwamen zonder stroom te zitten, en in sommige delen werd het dak afgerukt van
80 procent van de huizen.
De storm kwam rakelings langs Haïti, maar de
hoeveelheid neerslag was er enorm. Het vormde een nieuwe beproeving voor de
honderdduizenden mensen die nog steeds dakloos zijn na de aardbeving in 2010.
In 2012 was de tropische storm Isaac bovendien al eens gepasseerd, gevolgd door
een droogte in de aanloop naar Sandy. De gecombineerde effecten van de drie
rampen hadden een dramatisch effect op de boeren in Haïti. Anderhalf miljoen
inwoners van het land dreigen ondervoed te raken.
Water en neerslag
Water
is "de belangrijkste zorg", zegt Johan Peleman, hoofd van de
VN-coördinatie voor Humanitaire Zaken in Haïti. De hoofdstad Port-au-Prince,
een stad van 2,5 miljoen inwoners, beschikt niet over riolering. De orkaan
maakte de cholera-epidemie die al sinds 2010 woedt, nog erger. "Ziektes
die zich verspreiden via water, waren al een van de massamoordenaars in
Haïti", zegt Peleman. De oplossing, een afwateringsysteem, kan decennia op
zich laten wachten.
Ook buiten de hoofdstad is het land kwetsbaar voor de
gevolgen van stormen. Na jaren van illegale houtkap is amper 2 procent van het
eiland bebost. De kale hellingen zijn kwetsbaar voor modderstromen bij zware
neerslag.
Ook voor de inwoners van Santiago de Cuba, die nochtans gewend zijn
aan orkanen, kwam Sandy, inmiddels uitgegroeid tot categorie 3, als een
verrassing. De storm kostte elf mensen het leven en de helft van de woningen in
de stad werd beschadigd. Ondanks inspanningen van de overheid is het
woningtekort, dat al voor de storm bestond, nog erger geworden.
Moeilijk
voorspelbaar
Dit jaar is de regio tot nog toe relatief gespaard gebleven
van nieuwe stormen. Maar de klimaatverandering maakt het nog moeilijker om het
weer te voorspellen, zegt Kathy Ann Caesar, hoofd van het Caribbean Institute
for Meteorology and Hydrology in Barbados. "Dit orkaanseizoen waren de
voorspellingen tussen normaal en boven-normaal", zegt ze. "Maar die
voorspellingen bleken niet uit te komen: er zijn geen orkanen met een naam
geweest."
Uit het laatste rapport van het VN-klimaatpanel (IPCC) blijkt
dat de temperatuur wereldwijd kan stijgen met 4,8 graden tegen het einde van
deze eeuw, met voedselonzekerheid en zware schade in ontwikkelingslanden tot
gevolg.
De gevolgen voor de Caraïben zijn uiteenlopend en onzeker. Studies in
Jamaica voorspellen meer regen in de volgende twintig jaar, en vervolgens een
afname, zegt Albert Daily van de afdeling Klimaatverandering van het
Jamaicaanse ministerie van Water, Land en Leefmilieu. "Er zullen minder
orkanen zijn, maar ze worden sterker", zegt hij.
Zeespiegel
De
stijgende zeespiegel vormt tegelijk een ernstige bedreiging voor de
kustgemeenschappen. De landen proberen buitenlandse donoren ervan te overtuigen
dat voorkomen veel beter is dan genezen. "Het is aangetoond dat, als je
niet begint te investeren, voor elke dollar die nu niet uitgegeven wordt aan
klimaataanpassing, je er uiteindelijk zes of zeven zult uitgeven binnen enkele
jaren", zegt Guido Corno van de UNDP. "Die kosten zullen blijven
exploderen als je geen plan op lange termijn hebt
Situering
op de kaart
De voorbije jaren
kreeg de Caribbean veel te maken met stormen. Dit hadden de wetenschappers niet
verwacht, ze dachten dat dit maar eenmalig zou gebeuren. Volgens de
wetenschappers gaan zo een weerfenomenen vaker in deze eeuz voorkomen. Dit is
heel zorgwekkend omdat er in de caraibische landen heel wat gebrek is aan
middelen.
Impact op locale bevolking
Zeven op de tien inwoners kwamen zoder
stoor te zitten. Bijna alle huizen werden verwoest, daken werden afgerukt.
Anderhalf miljoen inwoners van het land dreigde ondervoed te worden, ziektes
verpreiden zich via het water dit zorgden voor een nieuwe epidemie. Dit was ook
een nieuwe beproeving voor de meesten mensen die nog steeds dakloos waren na de
aardbeving in 2010.
© belga. 
